[29]

Η βία μειώνεται, όσο η αλήθεια εξαντικειμενικεύεται. Αντίθετα, η βία είναι το σύνηθες μέσο στο οποίο καταφεύγει κάποιος για να επιβάλλει τη δική του εκδοχή της αλήθειας σε όποιον δεν συμφωνεί μαζί του. Επειδή, η «αλήθεια» του καθένα πρέπει να στηριχθεί σε ένα κάποιο «απόλυτο» για να ισχύει ως αλήθεια, αυτός το αποσπά από τον λόγο με ένα κάποιο μύθευμα, που να δικαιολογεί το αυθαίρετο απόλυτο του με έναν υπερφυσικό και υπεράνθρωπο δικό του θεό, φοβερό και τρομερό για όποιον τον αμφισβητεί. Ο φόβος που μετέρχονται οι εξουσίες γίνεται ακόμη πιο αποτελεσματικός όταν Αυτό παρουσιάζεται ως δικό τους, ιδιοποιημένο και περι-ορισμένο στα μέτρα τους, με την μορφή ενός είδους θεού μπροστά στον οποίο δεν έχεις άλλη επιλογή παρά να υποταχτείς ή να βρεις κάποιον άλλον θεό να σε υποστηρίξει εναντίον του. Η αναπαραγωγή της βίας είναι παράγωγο του περι-ορισμού Αυτού στα ανθρώπινα μέτρα και αίρεται με την άρση όλων των (κατά)χρηστικών ορισμών που του έχουν δοθεί και την αναγωγή τους στο απόλυτο, το οποίο δεν μπορεί να οριστεί παρά ερωτηματικά.

Η ερωτηματική πρόσβαση στο απόλυτο δεν σημαίνει καθόλου τη σχετικοποίηση της γνώσης ή τον υποκειμενισμό της αλήθειας, αλλά τον σταθερό προσανατολισμό της ερωτηματικότητας στην κατεύθυνση του απόλυτου και τη διαρκή εξαντικειμενίκευση της αλήθειας κατά την πορεία της γνώσης, όπως τη διανοίγει η νόηση μέσα στα οργανωτικά πλαίσια του λόγου και με την ώθηση της πίστης που την οδηγεί στο άγνωστο πέραν αυτής. Η σταθερή αναφορά της νόησης στο πέραν αυτής αδιανόητο απόλυτο, το οποίο θέλει να εννοήσει κατηγορηματικά, αν και είναι αδύνατο να το προσεγγίσει παρά ερωτηματικά, ωθείται, μεν, από την πίστη, αλλά, συνάμα, υποστηρίζεται από τον λόγο, που οργανώνει τις νοητικές διαπιστώσεις σύμφωνα με τη δική του έλλογη (εν-λογη) αναφορά στο απόλυτο που τον ρυθμίζει και τον κανονίζει εγγενώς σαν λόγος του λόγου του, σαν ο Λόγος του.

Με ρυθμιστή τον λόγο, η νόηση μπορεί να οργανώσει τις διαπιστώσεις της ανά-λογα του Λόγου Αυτού, βάσει του οποίου είναι φτιαγμένος ο κόσμος, και να ερμηνεύσει ορθά την πραγματικότητα αναφερόμενη σταθερά στο απόλυτο Του, συστηματοποιώντας θεωρητικά τις ερμηνευτικές παρατηρήσεις της και μεταφέροντας τες άμεσα στη γλωσσική τους αντιστοιχία. Η ορθή εννόηση του κόσμου μάς οδηγεί στο σωστό, χωρίς αυτό να σημαίνει την πλήρη εννόηση του όλου και την κυριολεκτική μεταφορά του στη γλώσσα. Σίγουρα, όμως, να σημαίνει την εξάντληση του διανοητικού μας πλεονάσματος με τη πλήρη διάθεση του στην ερμηνεία, έτσι που να μη μένει τίποτε άλλο πια να καταλάβουμε, αν και δεν θα τα έχουμε καταλάβει όλα.

Η πλήρης αντιστοιχία αυτού που είναι και αυτού που νομίζουμε, το καθαρό αντικαθρέφτισμα της στη γλώσσα και η ταύτιση θεωρίας και πράξης σε μια οικεία μας πραγματικότητα, υπόσχονται την απλότητα και τον ησυχασμό, που όλοι κατά βάθος θέλουμε. Η εκπλήρωση αυτής της υπόσχεσης βρίσκεται μέσα στις γνωσιοθεωρητικές προδιαγραφές της νόησης μας, όπως τις ορίζει ο λόγος μας, που ορίζεται από τον Λόγο, (και όχι από εμάς, ούτε και τη νόηση μας). Γι’ αυτό, δεν θα φτάσουμε στην εκπλήρωση της καταργώντας αυτή τη σχέση αναφοράς, απλουστεύοντας την και κηρύσσοντας το τέλος του λόγου στα μισά του δρόμου, παραιτούμενοι στο τυχαίο και αρνούμενοι να οργανώσουμε συστηματικά τις σκέψεις μας αναφερόμενοι μέσω του λόγου στον Λόγο Αυτού και την οργανωτική του Αρχή.

Η συστηματικότητα είναι συστατική λειτουργία της σκέψης και της γλώσσας· λειτουργεί σαν ένας αυτοματισμός του μηχανισμού τους. Ανεξάρτητα αν το συνειδητοποιούμε, ερμηνεύουμε πάντα συστηματικά, δηλαδή σε σχέση με κάτι άλλο κι αυτό με άλλο, μέχρι που φτάνουμε σε μια θεμελιώδη ερμηνευτική Αρχή. Η διαφορά ανάμεσα στα ερμηνευτικά συστήματα, τα οποία προτείνουν οι κατά καιρούς θεωρίες, βρίσκεται στο κατά πόσο είναι συνειδητά στη συστηματικότητα τους και στο κατά πόσο η Αρχή τους είναι θεμελιώδης, όντας γενική, αντικειμενική και ουδέτερη. Η καθαρότητα των διατυπώσεων και διαπιστώσεων τους εξαρτάται άμεσα από το αν η Αρχή τους ξεκινάει από κάτι, ή καταλήγει σε κάτι, που είναι καθαρό καθαυτό, δηλαδή σε Αυτό που είναι το μόνο αυτοπροσδιορισμένο, και ως προς το οποίο όλα τα άλλα προσδιορίζονται και ξεκαθαρίζουν, άρα τόσο ο άνθρωπος όσο και η νόηση του.